මහා සත්ත්වයෝ ඔහු ගිය බව දැන ස්නානය කොට සැරසී රාජසේවයට අවුත් රජුට වැඳ එකත්පසෙක හුන්නේ ය. රජු මෙසේ සිතීය.

“මා පුත් මහෞෂධ පණ්ඩිතයෝ මහා මන්ත්‍රීවරයා ය. මන්ත්‍රණයෙහි පරතෙරට ගියේ වෙයි. අතීත අනාගත වර්තමාන යන තුන් කල්හි කරුණු දනී. අප එහි යායුතු බව හෝ නොයා යුතු බව පණ්ඩිතයෝ දනිති” යි හෙතෙම පළමු තමාගේ සිතිවිල්ලෙහි නොපිහිටා රාගයෙන් රත්වූයේ මෝහයෙන් මුළා වූයේ වී ඔහුගෙන් විචාරන්නේ මේ ගාථාව කීය.

“නුවණින් ඉතා උතුම්තැනට පත් යම් පණ්ඩිත කෙනෙක් වෙත්ද ඒ අප සදෙනාගේ ම අදහස සම වෙයි. මහෞෂධය, පංචාලයට යාම හෝ නොයාම හෝ මෙහි සිටීම හෝ පිළිබඳවැ තෙපිදු අදහසක් ප්‍රකාශ කරව”

එය අසා පණ්ඩිතයෝ, “මේ රජු අතිශයින් කාමයෙහි ගිජු වූවෙකි. නූගත්කම නිසා මේ සතර දෙනාගේ වචනය පිළිගනී. ගමනෙහි දොස් කියා මොහුව නතර කරන්නෙමි” යි සිතා ගාථා සතරක් පැවසීය.

“මහරජ, චූළනී බ්‍රහ්මදත්ත රජු මහත් බල ඇත්තෙක. මහත් ආනුභාව ඇත්තෙකැයි දන්නෙහි. වැද්දකු දඩමුවකු කරණ කොටගෙන අල්ලාගත් මුවකු මෙන් බ්‍රහ්මදත්ත රජුද ඔබ මරනු රිසිවෙයි. යම්සේ මත්ස්‍යයෙක් මසින් වැසුනු වක් වූ බිළීකටුව ගිලී ද, ඇමට ගිජු ඒ මත්ස්‍යයා තමාගේ මරණය නොදකී ද?
එසේම මහරජ, කාමයෙහි ගිජු වූ ඔබ ද මත්ස්‍යයා තමාගේ මරණය නොදන්නා සේ චූළනී රජුගේ දියණිය පිළිබඳ කාරණය නොදන්නාහුය. ඉදින් ඔබ පංචාල නුවරට යන්නහු නම් වහා සියදිවි හරහුය. ගම් දොර මගටවන් මුවකු සේ මහත් බියට පැමිණෙන්නාහු ය”

ඔහු අධික ලෙස නිග්‍රහ කිරීමෙන් කෝපයට පත්ව “මෙතෙමේ මා තමන්ගේ දාසයකු මෙන් සිතයි. රජුය කියා හැඟීමක්වත් නැත. අගරජු විසින් දියණියව දෙන්නෙමියි මා සමීපයට පණිවිඩ එවූ බව දැනගෙන මංගලමය වූ එක් දෙයක්වත් නොකියා මා ලොල් වූ මුවකු මෙන් බිලිය ගිලින ලද මත්ස්‍යයකු මෙන් මගට පත් වූවකු මෙන් මරණයට පත්වන්නේ යැයි කියයි” යැයි කිපී අනතුරුව මේ ගාථාව කීය.

“යම් කෙනෙක් මංගලාර්ථයන් පිළිබඳවැ තා සමග කථා කළෝ ද, ඒ අපිමැ මෝඩ කෙලතොල්ලෝ වෙමු. නඟුල් කෙළවර ගෙනැ වැඩුනා වූ තෝ කෙසේ නම් අන්‍ය පණ්ඩිතයන් සේ උත්තමාර්ථයන් දන්නෙහි ද?”

මෙසේ ඔහුට බැනවැදී නින්දා කොට “ගෘහපති පුත්‍රයා මාගේ මංගල්‍යයට අනතුරක් කරයි. මොහුව බැහැර කරව්” යැයි කීය.

හෙතෙම රජු කිපුණු බව දැනගෙන “ඉදින් වනාහි යම් කෙනෙක් රජුගේ වචනය පිළිගෙන මාගේ අතින් හෝ ගෙලෙන් හෝ අල්ලන්නේ ද එය මට සුදුසු නොවේ. එය දිවි ඇතිතෙක් ලජ්ජාවීමට හේතු වෙයි. ඒ නිසා තමන්ම නික්ම යායුතුය” යි සිතා රජුට වැඳ තම ගෘහයට ගියේ ය.

රජු ද හුදෙක් කෝපයෙන් ම කථාකරයි. බෝධිසත්ත්වයන් කෙරෙහි කිසිදු ගරුසරු බවක් නොමැතිව එසේ කරන්නට අණ කළේ ය.

ඉක්බිති මහාසත්ත්වයෝ මෙසේ සිතූහ. “මේ රජු නුගත් ය. තමන්ම හොඳ නරක නොදනී. කාමයට ගිජු වී ඔහුගේ දියණිය ලබන්නෙමියි කියා අනාගත බිය නොදැක යන්නේ මහා විපතකට පැමිණෙන්නේ ය. මා විසින් ඔහුගේ කථාව සිතේ තබාගන්නට නොවටී. මොහු මට බොහෝ උපාකරි කෙනෙකි. යසස දෙන්නෙකි. මොහුට මා පිහිටවිය යුතුය. පළමුව ගිරා පෝතකයාව යවා ඇති පරිදි දැනගෙන පසුව තෙමේම යන්නෙමි” යි සිතා ගිරා පෝතකයා ඇමතී ය.

“යහළු රන්වන් පියාපත් ඇත්ත. මෙහි එව, මට එක් මෙහෙවරක් කරන්නෙහි?” කී කල්හි අවුත් ඇකයෙහි සිටිනා වූට “අන් මනුෂ්‍යයකු විසින් කළ නොහැකි මාගේ එක් ශාරිරික වතාවත් කරන්න” යැයි කීය.

“ස්වාමීනි කුමක් කරම්දැ” යි කී කල්හි “හිතවත! කේවට්ට බමුණාගේ දූතමෙහෙවර සඳහා පැමිණි කාරණය, චූලනී රජු ද කේවට්ටයා ද හැර අන් අය නොදනිත්. දෙදෙන යහන්ගැබූ සිට මන්ත්‍රණය කළහ. ඔහුගේ වනාහි  සයනපාලිකා සැළලිහිණියක් ඇත. ඇය වනාහි ඒ රහස දනියි. නුඹ මෙහි ගොස් ඇය සමග හිතවත්කමක් ඇතිකරගෙන ඔවුන්ගේ රහස යම්සේ කිසිවකුට නොදැනෙන පරිදි රහස්තැනක සිට මෙසේ විචාරව, ඉදින් ඔව්හු කිසියම් හඬක් අසත් නම් ඔබගේ ජීවිතය නැතිවෙයි. ඒ නිසා රහසිගත තැනකදී වහා විමසන්න.”

ඒ ගිරා පෝතකයාව පණ්ඩිතයන් විසින් පෙර පරිදිම සත්කාරකොට විශ්වාස බවට පත්ව ‘එසේයැ’ යි ඔහුගේ වචනය පිළිගෙන මහාසත්ත්වයන්ට වැඳ පැදකුණු කොට විවෘත සීමැදුරු කවුළුවෙන් නික්ම වාත වේගයෙන් සිවි රටේ අරිට්ඨපුරය තෙක් ගොස් එහි තොරතුරු සළකා බලා උත්තරා පංචාලයේ සැළලිහිණි ධේනුව සමීපයට ගියේ ය.

කෙසේද යත්, ඔහු රජගෙදර රන්කොත් කැරැල්ලේ හිඳ රාග නිශ්‍රිත මධුර නාදයක් හැඬීය. කුමක්නිසාද ? මේ ශබ්දය අසා සැළලිහිණි ධේනුව ප්‍රතිරාවය කරන්නේ ය. ඒ සළකුණෙන් ඇගේ සමීපයට යන්නෙමියි සිතා ය. ඇය ද ඔහුගේ හඬ අසා රාජ සයනය අසල රන්කුඩුවේ සිටියා සරාගී සිත් ඇත්තී තුන්වරක් නාද කළා ය. ඔහු ටිකක් ලඟට ගොස් නැවත නැවත හඬ නගා ඇය විසින් කරණ ලද ශබ්දය අනුසාරයෙන් ක්‍රමයෙන් සීමැදුරු කවුළුවේ උළුවස්සේ සිට අනතුරු රහිත බව දැනගෙන ඇය සමීපයට ගියේ ය.

ඉක්බිති ඔහුට ඕතොමෝ  “එන්න මිතුර, රන්කුඩුවේ සිටින්න” යැයි කීවා ය. ඔහු එහි ගොස් හුන්නේය. මෙසේ ඔහු ගොස් මෛථුන කර්මයට තරම් විශ්වාසී බවක් ඇතිකරගනු කැමතිව සිට ඇයව ඇමතුවේ ය. 

“රන්කුඩුවේ වසන බැවින් සුන්දර නිවසක් ඇති, වෛශ්‍ය ජාතිකය. (සැළලිහිණි ධෙනුව පක්‍ෂීන් අතර වෛශ්‍ය ජාතික වේ. ඒ නිසා එනමින් අමතයි) කිම ඔබට මී පැණි සමග විළඳ ලැබෙයිද?”

“මිතුර, කොහේසිට පැමිණ ඔබ මෙහි ඇතුල්වී ද?”

ඔහු ඇගේ වචන අසා ‘ඉදින් මම මියුළු නුවර සිට ආවේයැ’ යි කියම් ද මැය මළත් මා සමග විශ්වාසයක් ඇතිකර ගන්නේ නැත. සිවිරට අරිට්ඨපුරයේ සිට ආ බව කියමි. ඒ නිසා බොරුකොට සිවි රජු විසින් එවන ලද බව කියා එහි සිට ආවේ යැයි කියන්නෙමි’ යි සිතා මෙසේ කීය.

“මම සිවි රජුගේ ප්‍රාසාදයේ සයන පාලකයා වීමි, ඒ දැහැමි රජ බන්ධනගතව සිටි අයව මුදාහැරියේ ය. එසේ මුදන්නේ මා විශ්වාසකොට මොහුව මුදාහරින්න යැයි කීය. ඒ මම රන්කුඩුවෙන් නික්ම ප්‍රාසාදයෙන් පිටත කැමැති තැනක සිට ගොදුරුගෙන රන්මැදිරියේ ම වාසය කරමි. ඔබ මෙන් නිරන්තරයෙන්ම කුඩුවේ නොවසමි”

ඉක්බිති ඇය තමා සඳහා රන්තැටියේ තබන ලද මීපැණි මිශ්‍ර විළඳ හා මීපැණි ඔහුට දී “යහළුව, නුඹ දුර සිට පැමිණියේ, කුමක් සඳහා මෙහි ආවේද?” විචාළා ය.

ඔහු ඇගේ වචනය අසා රහසිගතව අසනු කැමැත්තේ බොරුවක් කොට මෙසේ කීය. “පියබස් බෙණෙන එක් සැළලිහිණි ධේනුවක් මට බිරිඳ වූවා ය. මා රන්මැදිරියේ බලා සිටියදීම ඕ උකුස්සකු විසින් මරණ ලද්දීය”

ඉක්බිති ඇය ඔහුගෙන් මෙසේ විමසුවාය. “කෙසේ වනාහි ඔබගේ බිරිඳව උකුස්සා විසින් මරණ ලදී ද?”

ඇය විසින් අසනු ලැබූ ඔහු “සොඳුර, අසන්න. එක් දිනක් අපගේ රජතුමා ජල ක්‍රීඩාවට යන්නේ මට ද කථා කළේ ය. මම භාර්යාව ද ගෙන ඔහු සමග ක්‍රීඩාකොට සවස් කාලයේ ඔහු සමගම පසුගමන් කොට රජු සමගම ප්‍රාසාදයට නැගී සිරුර වේලීම සඳහා භාර්යාවත් රැගෙන සීමැදුරු කවුළුවෙන් නික්ම කුළුගෙය මුදුනේ සිටියෙමි. ඒ වේලාවේ එක් උකුස්සෙක් කුළුගෙයින් නික්මෙන්නේ අපව අල්ලාගැනීම පිණිස පැන්නේ ය. මම මරණ බියෙන් බිය වූයෙම් වේගයෙන් පලා ගියෙමි. ඇය වනාහි එකල්හි ගැබ්බරව සිටියා ය. ඒ නිසා ඇය වේගයෙන් පැනයන්නට අසමත් වූවා ය. ඉක්බිති ඔහු මා බලා සිටියදී ම ඇයව මරා රැගෙන ගියේ ය. ඉක්බිති ඇය පිළිබඳ ශෝකයෙන් මා හඬමින් සිටිනු දැක අපගේ රජතුමා ඒ කාරණය අසා ‘හිතවත, හැඬීමෙන් ඵලයක් නැත. නොහඬන්න. වෙනත් බිරිඳක් සොයාගන්න’ යැයි කියා කී විට ‘දේවයන් වහන්ස, අනාචාරී දුස්සීල තැනැත්තියක් ගෙන එනවාට වඩා හුදෙකලාව සිටීම වඩාත් හොඳයැ’ යි  කීවිට ‘මිත්‍රය, මම සීලාචාර වූ එක් බිරිඳක් දකිමි. ඔබගේ බිරිඳට සමාන වූම චූළනී රජුගේ සයනපාලිකාව වූ සැළලිහිණි ධේනුව මෙබඳු ස්වරූප ඇත්තීය. නුඹ එහි ගොස් ඇගේ අදහස් විමසා අවස්ථාවක් ලබාගෙන ඉදින් ඇය රුචි වන්නී නම් අවුත් අපට පවසන්න. ඉක්බිති මම හෝ දේවිය හෝ ගොස් මහත් පෙරහරින් ඇයව කැඳවාගෙන එන්නෙමු’ යි කියා මා මෙහි එවී ය. ඒ කාරණය නිසාවෙන් ආවේ වෙමියි” කියා මෙසේ කීය.

“ඈ පිළිබඳ කාමයෙන් මත්වූයෙමි. තී සමීපයට ආයෙමි. ඉදින් අවසර ලබන්නෙමි නම් අපි දෙදෙන එක්වැ වසමු.”

ඇය ඔහුගේ වචනය අසා සොම්නසට පත්වූවා ය. තමන්ගේ අදහස නොදන්වා අකමැත්තියක් මෙන් මෙසේ කීවා ය.

“ගිරවා ගිරවියක ද, සැළලිහිණියා සැළලිහිණියක ද කැමැති වන්නේ ය. ගිරවකු හා සැළලිහිණියක අතර කෙබඳු සංවාසයෙක්ද? අසමාන ජාතීන් අතර සංවාසය නම් කෙබඳු වන්නේ ද? ගිරවා වනාහි සමාන ජාති වූ ගිරවියක දැක බොහෝකල් ඇසුරු කළේ නමුත් අත්හරින්නේ ද, ඒ ප්‍රියයන්ගෙන් වෙන්වීමේ මහත් දුකක් වන්නේ ය. අසමාන ජාතීන්ගේ සංවාසය නම් සමාන නොවේ”

ඔහු එය අසා ‘මෑ මා ප්‍රතික්‍ෂේප නොකරයි. ආරක්ෂාවට යොදයි. ඒකාන්තයෙන් මා කැමැති වන්නේ ය. නොයෙක් ආකාර උපමාවලින් එය විශ්වාස කරවන්නෙමි’ යි ගිරා පණ්ඩිතයෝ මෙසේ කීහ.

“කාමියෙක් යමක් කැමැත්තේ නම් ඇය සැඩොලක වුවද කැමැති වන්නේ ය. තවද කාම සේවනයේ දී සියල්ලෝම සමාන වන්නෝ ය. අසමානයෝ නැත්තාහ. කාමය පිළිබඳ සිත පමණක්ම ප්‍රමාණවත්ය. ජාතිය. නොවේ”

මෙසේ කියා මිනිසුන් අතර නොයෙක් ජාති හා අදහස් පිළිබඳ කරුණු ගෙනහැර දක්වන්නේ මෙසේ කීහ.

“සිවි රජුගේ මව් තොමෝ ජබාවතී නම් සැඩොලියක් වූවා ය. ඕ, කෘෂ්ණ ගෝත්‍රයේ උපන් වාසුදේව රජුගේ ප්‍රිය බිරිඳ ද අගමෙහෙසිය ද වූවා ය”

(සිවි රජුගේ මව ජම්බාවතී නම් සැඩොලිය වූවා ය. ඇය කෘෂ්ණ ගෝත්‍රයේ සහෝදරයන් දස දෙනාගෙන් වැඩිමල් වාසුදේවගේ ප්‍රිය මෙහෙසිය වූවා ය. ඔහු එක්දිනෙක දොරටුවෙන් නික්ම උයනට යන්නේ සැඩොල්ගමෙන් කිසියම් කටයුත්තක් සඳහා නගරයට පිවිසෙන විට එකත්පසෙක සිටි එක් සුරූපී කුමාරිකාවක් දුටු විටම ඇය පිළිබඳ සිත් ඇතිව ‘කුමන ජාතිදැ’ යි අස්වා සැඩොල් ජාතියේ යැයි අසාත් පිළිබඳ සිත් ඇති බැවින් විපිළිසරව විවාහක බව විමසා අවිවාහක යැයි දැනගෙන ඇයව ගෙන එතනින් නික්ම වාසභවනයට ගෙන ගොස් රත්න සමූහයක් උඩට තබා අගමෙහෙසිය කළේ ය. ඇය ‘සිවි’ නම් පුතකු වැදුවා ය. ඔහු පියාගේ ඇවෑමෙන් බරණැස රාජ්‍යය කළේ ය. ඒ පිළිබඳව මෙය කියන ලදී.)

ඉක්බිති හෙතෙම මේ උදාහරණය ගෙනහැර දක්වා ‘මෙබඳු වූ ක්‍ෂත්‍රියයෙක් පවා සැඩොලියක සමග එකට වාසය කළේ ය. තිරිසන් සතුන් වූ අප කෙරෙහි කවර කථා ද? ඔවුනොවුන් අතර සංවාසයට කැමැත්ත පමණක් ප්‍රමාණවත්දැ’ යි කියා වෙනත් උදාහරණයක් ද ගෙනහැර දක්වමින් මෙසේ කීය.

“පෙර රථවතී නම් කිඳුරියක් වූවා ය. ඕ තොමෝ වච්ඡ නම් තවුසකු කැමති කරවා ගත්තා ය. මනුෂ්‍යයෙක් තිරිසනක හා එකට වාසය කළේ ය. කාමයෙහි අසමාන කමක් නැත”

(අතීතයෙහි එක් බ්‍රාහ්මණයෙක් කාමයන්හි ආදීනව දැක මහත් වූ යසස අතහැර ඍෂි පැවිද්දෙන් පැවිදිව හිමවත පන්සලක් මවාගෙන වාසය කළේ ය. ඒ පන්සලට නුදුරෙහි එක් ගුහාවක බොහෝ කිඳුරෝ වාසය කරත්. එහි එක් මකුළුවෙක් වාසය කරයි. ඔහු දැලක් වියා කිඳුරන්ගේ හිස බිඳ ලේ බොයි. කිඳුරෝ නම් දුබලයෝ ය. බියවනසුළු ය. ඒ මකුළුවා විශාල ය. ඒ නිසා ඔහුට විරුද්ධව කිසිවක් කරන්නට නොහැක්කාහු, ඒ තාපසයා ලඟට පැමිණ කරන ලද පිළිසඳර කථා ඇත්තී පැමිණි කාරණය විමසන ලද්දී “ස්වාමීනි, එක් මකුළුවෙක් අපගේ ජීවිත පැහැර ගනී. අන් පිහිටක් නැත. ඔහුව මරා අපට යහපතක් කරන්න” යී කීහ. එවිට තවුසා, “නික්ම යව්. මා වැන්නෝ ප්‍රාණඝාතය නොකරයි” ප්‍රතික්‍ෂේප කළේ ය. ඔවුන් අතර රථවතී නම් කිඳුරිය සැමියකු නැත්තී ය. ඔවුහු ඇයව සරසවා තවුසා සමීපයට ගෙන ගොස් “ස්වාමීනි! මැය ඔබගේ බිරිඳ වේවා! අපගේ සතුරාව විනාශ කරන්න” යැයි කීහ. තවුසා ඇයව දුටු විටම පිළිබඳ සිත් ඇත්තේ වී ඇය සමග සංවාසයේ යෙදී ගුහා දොරටුව ලඟ සිට ගොදුරු පිණිස නික්ම යන මකුළුවාව මුගුරකින් පහරදී මරණයට පත්කළේ ය. ඔහු ඇය සමග එකට වාසය කරන්නේ දු පුතුන් ඇතිදැඩි කොට කළුරිය කළේ ය.)

ගිරා පෝතකයා මේ උදාහරණය ගෙනහැර දක්වා වච්ඡ තාපසයා මනුෂ්‍යයෙක්ව, තිරිසන්ගත කිඳුරිය සමග සංවාසයේ යෙදුනේ ය. අප ගැන කවර කථා ද? අපි දෙදෙනාම පක්‍ෂීන් වන අතර තිරිසන්ගත අය වෙමු යන්න දක්වමින් කීය.

ඇය ඔහුගේ වචනය අසා “ස්වාමීනි! සිත නම් සැමකල්හිම එක සමාන නොවේ. පිය විප්‍රයෝගයට බිය වෙමියි” කීය, ඒ පණ්ඩිතයා ස්ත්‍රී මායාවන්හි දක්ෂයෙකි. ඒ නිසා ඇයට විමසමින් නැවත මෙසේ කීය.

“මිහිරි වචන ඇති ශාරිකාව, එසේ නම් මම යන්නෙමි. මේ සියල්ල තී හැර දැමීමට කරුණු ය. ඔබ යමක් කියන්නෙහි ද ඒ සියල්ල ප්‍රත්‍යක්‍ෂය, ප්‍රත්‍යක්‍ෂයට කාරණය, ප්‍රත්‍යක්‍ෂයේ කොටසකි. මං ඒකාන්තයෙන් කැමැතිවෙයිද, ඔබ මා ඉක්මවා සිතන්නෙහි ය. මාගේ හරය නොදන්නෙහි ය. මම රාජපූජිත වෙමි. මට භාර්යාවන් දුර්ලභ නැත. අන් බිරියක් සොයන්නෙමි. යන්නෙමියි” කියූ ඔහුගේ වචනය ඇය අසාම බිඳුනු හදවතක් ඇත්තාක් මෙන් ඔහු දැකීම පමණින්ම උපන්නා වූ කාමාශාව හේතුවෙන් දැවෙන්නාක් මෙන් මෙසේ කීය.

“ගිරා පණ්ඩිතය, ඉක්මන් තැනැත්තාට ශ්‍රී තොමෝ දුරස්ථ වන්නෙහි ය. ඒ නිසා මහත් යස ඉසුරියන් යුත් අපගේ රජතුමා දකින තෙක් මෙහිම නතරවන්න. සවස් කාලයේ කිඳුරියන්ට සමාන විලාසයෙන් යුත් උතුම් රූ ඇති කාන්තාවන් විසින් වාදනය කරනු ලබන මිහිඟු බෙරවල ද අනික් නෘත්‍ය ගීත වාදයන්හි හඬ අසන්නෙහි. රජුගේද ආනුභාවයත් මහත් වූ ශ්‍රී සෞභාග්‍යයත් දකින්නෙහි, යහළුව කිම ඔබ ඉක්මන් වන්නෙහි ද? ස්වල්පයක්වත් ඔබ නොදන්නෙහිය, නතර වන්න. පසුව දැනගන්නෙමු”

ඔව්හු එතැන් පටන් සමගිව, සතුටුව, ප්‍රීතිමත්ව සිටියාහුය. ඉක්බිති ගිරා පෝතකයා මෙසේ සිතීය. ‘මැය දැන් මට රහසක් නො සඟවන්නීය. දැන් ඇයගෙන් අසා යන්ට වටනේයැ’ යි සිතා, “සොඳුර, සාළිය!”  කියා ඇමතීය.

“ස්වාමීනි ඇයිද?”

“ඔබට කිසිවක් කියනු කැමැත්තෙමි. එය කියමි”

“ස්වාමීනි, කියන්න”

“වේවා! අද අපගේ මංගල දවසය. වෙනත් දිනක කියමි”

“ඉදින් මංගල්‍යමය කථාවක් පමණක් නම් කියන්න. එසේ නොවේ නම් ස්වාමීනි නොකියන්න”

“මෙය වනාහි මංගල කථාවකි”

“එසේ නම් කියන්න. ඉදින් අසනු කැමැත්තේ නම් ඔබට කියන්නෙමියි”

ඒ රහස අසන්නේ මෙසේ කීය.

“පංචාල රජුගේ ඕසධි තාරකාව සේ රූපශ්‍රීයෙන් බබලන දූ කුමරිය වේදේහ රජුට දෙන්නේ ය යන මහත් ඝෝෂාවක් පසල් දනව් වලදී අසන ලද්දේ ය. ඒ විවාහය සිදුවන්නේද?”

ඕ තොමෝ ඔහුගේ වචනය අසා මෙසේ කීය. “ස්වාමිනි! කුමක් නිසා මංගල දිනයෙහි අවමංගල කථාවක් කරන්නෙහිද?”

“මම මංගලයයි කියමි. ඔබ එය අවමංගලයැයි කියයි. මේ කුමක්ද?”

“හිමියනි! සතුරු වූ ඔවුන්ට මෙබඳු මංගල්‍යයක් නොවේවා!”

“සොඳුර කියන්න. ඒ කවරක්ද?”

“හිමියනි කිව නොහැක.”

“සොඳුර, ඔබ විසින් දැනගත් රහස මට නොකියන තාක් අපගේ එකතුවීමක් නම් නොවන්නේ ය”

ඕ තොමෝ එයින් පීඩාවට පත්වන්නී “එසේ නම් හිමියනි! අසාගන්න” යැයි කියා මෙසේ පැවසුවා ය.

“යම්සේ වේදේහ රජු හා පංචාල රජුගේ මෙන් තොපගේ සතුරන් අතර හෝ එබඳු විවාහයක් නොවේවා!”

” සොඳුර, කුමක් නිසා මෙබඳු කථාවක් කීවෙහිද?”

“පංචාල රජු වේදේහ රජුව මෙහි ගෙන්වා නසන්නේ ය. වේදේහ රජු සමග මිතුරුබවක් නම් නොවන්නේ ය. ඔහුගේ දුවණියව දකින්නටවත් නොදෙයි. මොහුට වනාහි අර්ථයෙන් ධර්මයෙන් අනුශාසනා කරන මහෝෂධ නම් පණ්ඩිතයෙක් සිටී. ඔහුව ද ඒ සමග නසන්නේ ය. ඒ දෙදෙනාවම ඝාතනය කර ජය පැන් බොන්නෙමු’ යි කේවට්ටයා රජු සමග මන්ත්‍රණය කොට ඔහුව රැගෙන එන්නට එහි ගියේ ය”

මෙසේ ඇය සැඟවුනු රහස සම්පුර්ණයෙන් ම ගිරා පණ්ඩිතයන්ට පැවසුවා ය. ඔහු එය අසා “කේවට්ට ඇදුරා උපායෙහි දක්‍ෂයෙකි. ඔහු රජුව මෙබඳු උපායකින් ඝාතනය කිරීම පුදුමයට හේතුවක් නොවේ’ යැයි කේවට්ටයන්ව වර්ණනා කර, ‘මෙබඳු අවමංගලයකින් අපට කවර ප්‍රයෝජනයක් ද? නිහඬව නිදාගන්න” යැයි කියා පැමිණි කාරණය සඵල වූ බව දැන ඒ රාත්‍රියේ ඇය සමග වාසය කොට ‘සොඳුර, මම සිවිරටට ගොස් මනාප වූ බිරිඳක් ලද බව සිවි රජුට දන්වන්නෙමි’ යි තමන්ගේ ගමන ඇය
ලවා අනුමත කරවා ගන්නට මෙසේ කීය.

“ශාරිකාව සමීපයෙහි විසීමට මා අවස්ථාව ලදැයි සිවි රජුට හා මෙහෙසියට දන්වා එනතෙක් දින සතකට මට අවසර දෙන්න. අටවන දවසෙහි මෙහි ගෙනවුත් මහත් පෙරහරින් ගෙන යන්නෙමි. මා එනතෙක් නොකළකිරෙව”

එය අසා සැළලිහිණි දෙන ඔහුගෙන් වෙන්වීමක් අකමැති වුවත් ඔහුගේ වචනය ප්‍රතික්‍ෂේප කරන්නට නොහැක්කී මෙසේ පැවසුවා ය.

“එසේනම් මවිසින් අනුමත කළ තොප සත් රැයකින් ආපසු නොපැමිණියහොත් මාගේ මළගමට පැමිණෙන්නට ලැබෙන්නේ යැයි සිතන්න. ඒ නිසා ප්‍රමාද නොවන්න”

“සොඳුර! කුමක් කියන්නෙහිද? අට වැනි දවසේ ඔබට දකින්නට නොලැබෙන මට ද ජීවිතයක් කොයින් ද?” කියා වචනයෙන් පවසා ‘නුඹ මළත්, ජිවත් වුනත් මට කවර ප්‍රයෝජනයක්දැ’ යි හදවතින් සිතා, නැගිට, සිවිරට දෙසට ගොස් නතර වී මියුළු නුවරට ගොස් පණ්ඩිතයන්ගේ උරහිසට බැස මහා සත්ත්වයන් විසින් ඉහළ මාලයට ගෙනගොස් විචාරන ලද්දේ ඒ සියළු පුවත සැළ කළේ ය.

පණ්ඩිතයෝ ඔහුට පෙර පරිදිම සියලු සත්කාර කළේ ය.